मेसिन र सवारीसाधनमै ६५ अर्बभन्दा बढीको घाटा

चालु आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को पहिलो तीन महिनामा नेपालले मेसिनरी, विद्युतीय उपकरण र सवारीसाधन आयातका कारण ६५ अर्ब रुपैयाँभन्दा बढीको व्यापार घाटा बेहोरेको छ।

भन्सार विभागका अनुसार Chapter 84 (Machinery and Mechanical Appliances) र Chapter 87 (Vehicles and Parts) बाट मात्रै देशले क्रमशः ३२ अर्ब ७ करोड ४३ लाख रुपैयाँ र २९ अर्ब ३३ करोड ९५ लाख रुपैयाँ बराबरका वस्तु आयात गरेको छ।

यी दुई शीर्षकबाट निर्यात भने नगन्य रहेको — मेसिनरीतर्फ ४४ करोड १० लाख रुपैयाँ र सवारीसाधनतर्फ १७ लाख रुपैयाँ मात्रै भएको छ। यसरी दुबै शीर्षकमा जम्मा गरी करिब ६१ अर्ब रुपैयाँभन्दा बढीको घाटा भएको देखिन्छ।

विशेषज्ञहरूका अनुसार यो प्रवृत्ति नेपालको उद्योग, निर्माण र यातायात क्षेत्रको तीव्र आयात–निर्भरता को प्रतिफल हो। यद्यपि औद्योगिक पूर्वाधार र उत्पादन विस्तारका लागि मेसिन र उपकरण आवश्यक छन्, अत्यधिक आयातले विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा दवाव सिर्जना गरिरहेको छ।

सवारीसाधनमा पनि पेट्रोलियम–आधारित मोटरगाडी, मोटरसाइकल र लक्जरी सवारीसाधनहरूको आयात बढेको देखिन्छ। यद्यपि विद्युतीय सवारीसाधनतर्फ विस्तार भइरहेको भए पनि, त्यसको हिस्सा कुल आयातमा अझै नगन्य छ।

आर्थिक विश्लेषकहरूले नेपालले दीर्घकालीन रूपमा घरेलु उत्पादन क्षमता, औद्योगिक स्वचालन, र ई–मोटराइजेसनलाई प्राथमिकतामा राखे मात्र यस्तो घाटा घटाउन सकिने सुझाव दिएका छन्।