बैंकहरूको आधार दरमा गिरावट: के भन्छ तथ्यांक ?

पछिल्लो एक महिनामा बैंकहरूको औसत आधार दर ०.२० प्रतिशत विन्दुले घटेको छ। बैंकहरूले सार्वजनिक गरेको तीन महिनाको औसत आधार दरका आधारमा, असार महिनामा बैंकहरूको औसत आधार दर ८.४७ प्रतिशत रहेको छ, जुन जेठ महिनामा ८.६७ प्रतिशत थियो। यो १८ वटा बैंकको औसत आधार दर हो। नेपाल बैंक र स्टान्डर्ड चाटर्ड बैंकले भने असार महिनाको औसत आधार दर अझै सार्वजनिक गरेका छैनन्।

तरलताको अवस्था र निक्षेपको ब्याजदर

अधिक तरलताको अवस्था आएसँगै बैंकहरूले धमाधम निक्षेपको ब्याजदर घटाउँदै आएका छन्। निक्षेपको ब्याजदर घटेसँगै बैंकहरूको आधार दर पनि तल झर्दै आएको हो। आधार दरमा निश्चित प्रिमियम थप गरेर कर्जाको ब्याजदर निर्धारण हुने गर्दछ। तसर्थ, आधार दर घट्दा कर्जाको ब्याजदर पनि घट्ने गर्छ। तर, व्यवहारमा भने आधार दर घटेको अनुपातमा कर्जाको ब्याजदर नघटेको व्यवसायी तथा सेयर बजारका लगानीकर्ताहरूले गुनासो गर्दै आएका छन्।

केन्द्रीय बैंकको तथ्यांक

केन्द्रीय बैंकको तथ्यांकअनुसार अहिले बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूमा ६२ खर्ब ७२ अर्ब रुपैयाँ निक्षेप रहेको छ भने ५१ खर्ब ३७ अर्ब रुपैयाँ कर्जा प्रवाह भएको छ। सीडी रेसियो ७९.७७ प्रतिशत छ। अन्तर बैंक ब्याजदर ३ प्रतिशत छ। यसले अहिले समग्रमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरू कर्जा दिन सहज अवस्थामा रहेको देखाउँछ।

बैंकहरूको आधार दरको तुलना

असार मसान्तको लागि सबैभन्दा कम ब्याजदर राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकको रहेको छ, जसको बेस रेट ७.२१ प्रतिशत छ। त्यस्तै, एभरेष्ट बैंकको ७.५३ प्रतिशत र नबिल बैंकको ७.८६ प्रतिशत बेस रेट निर्धारण भएको छ। सबैभन्दा धेरै बेस रेट कुमारी बैंकको रहेको छ, जसको बेस रेट ९.४८ प्रतिशत छ। ४ बैंकको बेस रेट ९ अंकभन्दा माथि छ।

यस तथ्यांकले देखाउँछ कि बैंकहरू अहिले कर्जा दिन सहज अवस्थामा छन्, तर कर्जाको ब्याजदरमा आधार दर घटेको अनुपातमा कटौती नहुनु व्यवसायीहरूको प्रमुख गुनासो हो।