वित्तीय पहुँच : बैंक तथा वित्तीय संस्थाको संख्या स्थिर, शाखा संख्यामा अलिक कमी

काठमाडौं । नेपाल राष्ट्र बैंकले सार्वजनिक गरेको तथ्यांकअनुसार २०८२ असार मसान्तसम्म मुलुकमा इजाजतप्राप्त बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूको संख्या १०७ रहेको छ। यसमध्ये २० वाणिज्य बैंक, १७ विकास बैंक, १७ वित्त कम्पनी, ५२ लघुवित्त वित्तीय संस्था र १ पूर्वाधार विकास बैंक रहेका छन्।

शाखा संख्यामा भने अलिक कमी आएको छ। २०८१ असार मसान्तमा कुल ११,५३० शाखा रहेका भए पनि २०८२ असार मसान्तमा यो घटेर ११,५२६ शाखामा पुगेको छ। क्षेत्रगत संरचनामा वाणिज्य बैंकका शाखा ५०९९, विकास बैंकका ११३२, वित्त कम्पनीका २९१ र लघुवित्तका ५००४ शाखा रहेको तथ्यांकले देखाउँछ।

त्यस्तै, २०८१ असार मसान्तमा प्रति शाखा जनसंख्या २५२९ रहेकोमा २०८२ असार मसान्तमा यो अनुपात २५३० पुगेको छ। यसले ग्रामीण तथा दुर्गम क्षेत्रमा शाखा विस्तार चुनौतीपूर्ण बन्दै गएको देखाउँछ।

विश्लेषकहरूका अनुसार, संस्थागत संख्यामा स्थिरता भए पनि शाखा संख्यामा आएको सामान्य कमीले ग्रामीण वित्तीय पहुँचमा असर पर्न सक्ने संकेत देखिएको छ। राष्ट्र बैंकले भने डिजिटल बैंकिङ र प्रविधिमैत्री सेवाले शाखा संख्याको कमीलाई पूर्ति गर्ने अपेक्षा गरेको छ।