साउनमा विप्रेषण झण्डै ३० प्रतिशतले बढ्यो, श्रम स्वीकृति लिने संख्यामा पनि वृद्धि

काठमाडौं, भदौ — आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को पहिलो महिनामा विप्रेषण आप्रवाहमा उल्लेख्य वृद्धि भएको छ। नेपाल राष्ट्र बैंकले सार्वजनिक गरेको तथ्याङ्कअनुसार साउन महिनामा विप्रेषण आप्रवाह २९.९ प्रतिशतले बढ्दै रु. १७७ अर्ब ४१ करोड पुगेको छ। गत वर्ष सोही अवधिमा विप्रेषण १७.७ प्रतिशतले बढेको थियो र जम्मा रु. १३६ अर्ब ६० करोडमा सीमित भएको थियो।

नेपालले पाएको विप्रेषण रकम अमेरिकी डलरमा पनि उच्च वृद्धि देखिएको छ। समीक्षा अवधिमा डलरमा विप्रेषण आप्रवाह २५ प्रतिशतले बढेर १ अर्ब २७ करोड डलर पुगेको छ। गत वर्ष सोही अवधिमा यो वृद्धि दर १५.८ प्रतिशत थियो। यसले देखाउँछ कि नेपाली श्रमिकहरूले पठाउने रकम मात्र बढेको छैन, विनिमय दर र डलरमै पनि उल्लेख्य वृद्धि भएको छ।

यसै अवधिमा खुद द्वितीय आय (खुद ट्रान्सफर) रु. १९३ अर्ब ८५ करोड पुगेको छ। गत वर्ष साउनमा यो रकम रु. १४८ अर्ब ८ करोड मात्र थियो। विप्रेषण आप्रवाहमा आएको वृद्धि र अन्य वैदेशिक हस्तान्तरणले गर्दा द्वितीय आयमा उल्लेख्य सुधार आएको देखिन्छ।

वैदेशिक रोजगारीका लागि नयाँ श्रम स्वीकृति लिने संख्यामा पनि वृद्धि भएको छ। समीक्षा अवधिमा ४४,४६६ जना नेपालीले अन्तिम श्रम स्वीकृति (संस्थागत तथा व्यक्तिगत नयाँ) प्राप्त गरेका छन्। अघिल्लो वर्ष सोही अवधिमा यो संख्या ३६,९२८ थियो।
त्यसैगरी, पुनः श्रम स्वीकृति लिनेको संख्या २३,६४४ पुगेको छ, जुन अघिल्लो वर्ष २२,६४७ थियो। यसले देखाउँछ कि वैदेशिक रोजगारमा जाने र पुनः फर्कने दुवै संख्यामा वृद्धिसँगै श्रम आप्रवासन अझै सबल बनेको छ।

अर्थशास्त्रीहरूका अनुसार विप्रेषण आप्रवाहमा आएको झण्डै ३० प्रतिशतको वृद्धि हालको अवस्थामा अर्थतन्त्रका लागि ठूलो राहत हो। आयात धान्न पर्याप्त विदेशी मुद्रा सञ्चिति कायम राख्न र उपभोगको माग पूरा गर्न यो महत्वपूर्ण स्रोत बनेको छ।
तर, श्रम स्वीकृति संख्यामा बढ्दो प्रवृत्ति नेपालमा रोजगारीको अवसर अझै पर्याप्त नहुँदा श्रम आप्रवासनमा निर्भरता बढिरहेको संकेत हो। दीर्घकालीन दृष्टिले, विप्रेषणमा निर्भरता घटाएर भित्री उत्पादन र रोजगारी सिर्जना गर्नुपर्ने आवश्यकता विशेषज्ञहरूले औंल्याएका छन्।