शेयर बजारमा ‘पहिरो’ थाम्न अर्थमन्त्रीको प्रयास

काठमाडौं । जेनजी आन्दोलनका कारण दस दिनसम्म बन्द भएको शेयर बजार बिहीबार (असोज २) खुलेपछि १६० अंकले ओरालो लाग्यो। बजार खुलेको पहिलो दिन नै तीन पटक नकारात्मक सर्किट लागेपछि कारोबार स्थगित भयो। इतिहासमै पहिलो पटक नेप्सेले एकैदिन १६० अंक गुमाउँदै २,५११.९१ बिन्दुमा झरेको हो।

कार्यदल गठन

बजारमा भएको ठूलो गिरावटपछि अर्थमन्त्री रामेश्वर खनालले धितोपत्र बोर्डका कार्यकारी निर्देशक रुपेश केसीको संयोजकत्वमा कार्यदल गठन गरेका छन्। कार्यदलमा नेपाल राष्ट्र बैंकका निर्देशक शरण अधिकारी, नेप्सेका कार्यकारी निर्देशक निरञ्जन फुयाँल र अर्थ मन्त्रालयका उपसचिव शरद निरौला सदस्य छन्। कार्यदलले पाँच दिनभित्र बजार सुधारका लागि ठोस योजना र सुझाव पेश गर्ने जिम्मेवारी पाएको छ।

आयोगको अघिल्लो प्रतिवेदन

यसअघि नै अर्थमन्त्री खनालकै संयोजकत्वमा गठन गरिएको उच्चस्तरीय आर्थिक सुधार सुझाव आयोगले पुँजी बजार सुधारका लागि १३ वटा ठोस बुँदासहितको प्रतिवेदन तयार पारेको थियो। आयोगले नेप्सेको पुनर्संरचना, पुँजी वृद्धि, निजी क्षेत्रको सहभागिता, सरकारी ऋणपत्रको दोस्रो बजार सञ्चालन, गैरआवासीय नेपालीलाई कारोबारमा सहभागी गराउने, मार्जिन कर्जा उपलब्ध गराउने, उत्पादनमूलक उद्योगलाई सेयर बजारमा ल्याउने, वस्तु विनिमय बजार सञ्चालन गर्ने लगायतका सिफारिस गरेको थियो।

लगानीकर्ताका माग

लगानीकर्ताले पनि पुँजी बजार सुधारका लागि विभिन्न सुझाव दिएका छन्। प्रमुख मागहरूमा व्यक्तिगत ऋण सीमा वृद्धि, पूँजीगत लाभकर ३–५ प्रतिशत कायम गर्ने, अनलाइन कारोबार प्रणाली आधुनिकीकरण गर्ने, नयाँ स्टक एक्सचेन्ज स्थापना गर्ने, साना तथा मझौला उद्योगलाई बजारमा ल्याउने, दोहोरो कर खारेज गर्ने र दलाल आयोग एकतर्फी बनाउने माग प्रमुख छन्।

बजारमा आएको ऐतिहासिक पहिरो रोक्न सरकारले छोटो अवधिका तत्कालीन कदम र दीर्घकालीन संरचनात्मक सुधार दुवै आवश्यक रहेको देखिन्छ। अर्थमन्त्री खनालले गठन गरेको कार्यदल र अघिल्लो आयोगका सिफारिसहरू कार्यान्वयन भएमा लगानीकर्ताको मनोबल पुनः उच्चस्तरमा पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ।